Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta yaşanan sarsıntı Türkiye’nin bedel artışı haritasını değiştirdi. Bugüne kadar yükle bedel artışında Ege ve Akdeniz kentleri önde giderken, büyük felaket sonrası sarsıntı riski düşük olan vilayetler yükselişe geçti. Endeksa’nın Türkiye’de en fazla kıymet artışı yaşayan 10 kenti listesine nazaran, son bir yılda yüzde 172’lik bedel artışıyla Kırklareli birinci sırada yer alırken, Edirne yüzde 160 artışla listede ikinci sırada yer aldı. Bilhassa İstanbulluların ağır ilgisi nedeniyle Kırklareli’nde ortalama satılık konut fiyatları 1 milyon 849 bin TL, Edirne’de 2 milyon 51 bin TL oldu. Zelzeleden etkilenen Hatay’da yüzde 157’lik paha artışıyla 3’üncü sırada yer alırken, Hatay’ı sırasıyla yüzde 146’lık artışla Kırıkkale ve yüzde 145’lik artışla Malatya izledi.
Ekonomim.com’dan Leyla İlhan’ın haberine nazaran listenin kalan yarısını ise Karadeniz Bölgesi’nden sırasıyla Zonguldak, Karabük, Rize, Kastamonu ve Sinop doldurdu. Sarsıntıdan en az etkilenecek bölgelerin başında gösterilen Karadeniz kentleri, bilhassa Marmara bölgesinde yaşayan yöre halkı başta olmak üzere, birçok yerden ilgi görmeye başladı. Taleple birlikte birçok kentte satılık konut stoklarının azaldığı dikkat çekiyor.
Endeksa’nın Mayıs 2023 datalarına nazaran, azalan stok nedeniyle Türkiye’de son bir yılda kiralık konutlarda en fazla yükselme yüzde 249’luk artışla zelzele vilayetleri Hatay ve Malatya’da oldu. Hatay ve Malatya’yı yüzde 230’luk artışla Kahramanmaraş takip etti.
Değer artışlarıyla ilgili konuşan Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, “2023 Şubat ayında Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve on bir ili etkileyen sarsıntının tesirleri konut piyasasında da hissedildi. Mayıs 2023 bilgilerine nazaran, Türkiye’de son bir yılda kiralık konutlarda en fazla kıymet artışı görülen birinci üç vilayet sarsıntıdan etkilenen Hatay, Malatya ve Kahramanmaraş oldu. Kiralık konut bedellerinde artış görülen zelzeleden etkilenen vilayetlerde yıllık kiralık konut stokunda bariz bir düşüş kaydedildi” dedi.
Satılık konutta en düşük yükseliş Gaziantep’te oldu. Vilayette yıllık artış yüzde 66 olarak gerçekleşirken, Gaziantep’te ortalama satılık konut fiyatı 1 milyon 89 bin TL’ye ulaştı. Görkem Öğüt, vilayetteki kayıpları sarsıntı felaketinin olumsuz tesirinden kaynaklandığını kaydetti. Öğüt şöyle konuştu: “Gaziantep’i yüzde 70’lik artışla yeniden zelzeleden etkilenen bir bölge olan Kilis takip ediyor. Son olarak Aydın yüzde 76’lık artış ile en az bedel artışı olan üçüncü kentimiz olarak görülüyor.”
Kiralık konut kıymetlerinde en az yükselme yaşanan vilayet ise 44’lük artışla Adana oldu. “Adana’da zelzele bölgesine yakın ve çok göç alan bir ilimiz olmasına karşın kritik bir artış gözlemlenmiyor” diyen Öğüt, “Bunu olumlu bir tablo olarak yorumlayabiliriz. Adana’yı yüzde 55’lik artışla Muğla ve yüzde 68’lik artışla Antalya takip ediyor. Sıralanan vilayetler ortasında kiralık konut fiyatı ortalaması en yüksek olan vilayet 23 bin 189 TL ile Muğla olurken, Düzce 4 bin 476 TL ile en düşük ortalama ile son sırada yer alıyor” bilgisini verdi.
Yaz periyoduna girilmesiyle birlikte Muğla ve Antalya üzere turistik vilayetlerde aylık ortalama kira kıymeti değişimi yükselişe geçerken, kiralık stokları azalma gösterdi. Önümüzdeki üç ay boyunca bu bölgelerdeki kira kıymet değişiminin daha yüksek düzeylerde gözlemlenebileceğini belirtilirken, yıllık bedel değişim oranının öteki vilayetlere nazaran bir nebze düşük kalacağı öngörülüyor. Hususla ilgili sebepleri kıymetlendiren Görkem Öğüt şöyle konuştu: “Bu vilayetlerimizdeki kira fiyatlarının doygunluk düzeyine yakın olması ve dönemsel ilgi görmesi sebebi ile yıllık ortalamasına bakıldığında, kış aylarının yaz devri düzeyinde seyretmemesinin getirdiği istikrar olduğu söylenebilir” dedi.