Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü Komuta Denetim Merkezi’nde, “2024 Yılı Kaçakçılık Bilgileri Kıymetlendirme Toplantısı”na katıldı.
Bakan Bolat, burada yaptığı konuşmada Bakanlık olarak gerçekleştirdikleri çalışmalarla ihracat ve ithalattaki gümrük süreçlerinin daha süratli ve faal yürütülmesini sağladıklarını söyledi.
Gümrüklü alanlarda eşya, taşıt ve yolcu hareketlerinin denetim edilerek, ülke menfaatlerinin korunmasına yönelik çalışmalara devam ettiklerini vurgulayan Bolat, “Geçen yıl yakalama olay sayısı 5 bin 775 idi. 2024’te bu sayı yüzde 26 artarak 7 bin 300’e çıktı. Yıllık yakalamalar geçen yıl rekor düzeyle 23 milyar lira olmuştu. 2024’te ise yüzde 139 artışla 55 milyar 178 milyon liraya ulaştı.” dedi.
“BU YIL 24,3 TON UYUŞTURUCU UNSUR YAKALANDI”
Bolat, uyuşturucu unsur kaçakçılığına karşı aktif bir uğraş yürüttüklerine dikkati çekerek, “2023’te 726 olayda 5 milyar 474 milyon liralık uyuşturucu yakalaması gerçekleştirmişken 2024’te olay sayısında yüzde 88, ölçüde yüzde 103 ve kıymet olarak da yüzde 456’lık artışla 30 milyar 450 milyon lira bedelinde 24 ton 300 kilogramlık uyuşturucu husus yakalamasına ulaştık.” diye konuştu.
Bu sene gümrüklü alanlarda tek seferde en yüksek ölçüde yakalamaların tarihe geçtiğini anımsatan Bolat, Gürbulak Gümrük Kapısı’nda bir kerede 4,5 tonluk metamfetamin yakalaması gerçekleştirildiğini aktardı.
Bolat, Habur Gümrük Kapısı’nda bir kerede 850 kilogram eroin, İstanbul Havalimanı’nda tek seferde 2 ton 300 kilogram yükünde esrar, Mersin Taşucu Limanı’nda tek seferde 1,6 milyon kaptagon, Kapıkule Gümrük Kapısı’nda 635 kilogram esrar olmak üzere tek seferde çok yüksek ölçüde uyuşturucu yakalandığı bilgisini verdi.
Kaçak araç girişlerinde ise yasal mevzuata karşıt halde ülkeye getirilmeye çalışılan 2 bin 26 araca gümrüklerde el konulduğunu belirten Bolat, “Bunların kıymeti 2 milyar 781 milyon liradır. Bu alanda da yüzde 103’lük bir artış oranına ulaştık. Bu uğraşımız aksamadan daha da hızlanarak devam edecek.” sözlerini kullandı.
“BU YIL 1,3 TON KAÇAK ALTIN YAKALANDI”
Bolat, kaçak altın sayısındaki yakalamalarda da hem paha hem de ölçü olarak artış olduğuna işaret ederek, “2023’te 117 olayda 557 kilo kaçak altın yakalanmıştı. 2024’te ise olay sayısında yüzde 230, ölçü bazında ise yüzde 133 artışla 1,3 ton yükünde ve 3 milyar liranın üzerinde kaçak altın yakalanmıştır.” dedi.
Akaryakıt kaçakçılığında da çabanın aralıksız devam ettiğini vurgulayan Bolat, bu yıl tanker ve gemilerle kaçırılmaya çalışılan 3 bin 29 ton kaçak akaryakıtın ele geçirildiğini bildirdi.
Bolat, gümrüklerde yapılan operasyonel kontrollerle bir arada 2024’te 2 bin 173 olayda 917 milyon liralık kaçak tütün yakalandığı bilgisini vererek, şunları kaydetti:
“Kaçak elektronik sigara alanında yasa dışı ticaret yakalamalarımız bu yıl da devam etti. 2024’te 4,469 milyon lira pahasında ve 5 milyon 952 bini aşan elektronik sigara aygıtı ve aksamı ele geçirildi. Besin cinsindeki yakalamalarda ise bu yıl ölçü bazında yüzde 875, kıymet bazında ise yüzde 630’luk artışla 1,5 milyar liralık 50 bin tonluk kaçak yakalama oldu. Tarihi eserler, doğal ve kültürel varlıklarda da yakalama olaylarında yüzde 116, ölçüde yüzde 481, kıymette ise yüzde 322 artışla 5,6 milyon liranın üzerinde yakalama gerçekleşmiştir.”
“KAMUNUN Önemli VERGİ KAYIPLARI YAŞAMASINA MANİ OLDUK”
Bu yılın tamamında 176 milyon yolcunun ülkeye giriş ve çıkışının denetim edildiğini bildiren Bolat, 8 milyon 100 bin konteyner, 886 bin uçak, 106 bin gemi, 5,1 milyon tırla 5 milyon binek aracın gümrük denetim süreçlerinin gerçekleştirildiğini söyledi.
Bolat, iç piyasa istikrarının korunması, vatandaşların haklarının savunulması noktasında taviz vermeden çabayı sürdüreceklerini lisana getirerek, “Kamunun önemli vergi kayıpları yaşamasına pürüz olduk ve olmaya devam edeceğiz. Kaçakçılıkla uğraşta çağdaş prosedür ve tekniklerin kullanılmasının ehemmiyeti çok büyük. Kamera ve güvenlik sistemleriyle komuta denetim merkezinde gerekli denetimler yapılıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Yasal ticareti destekleyerek dürüst tacirlerin haklarının korunmasına katkıda bulunmaya devam edeceklerini söz eden Bolat, gençlerin sıhhatini bozmaya çalışan, aile yapısına büyük tehdit oluşturan, uyuşturucu, kara paranın aklanması ve terör örgütlerinin değerli finansman kaynaklarını oluşturan kaçakçılıkla gayretin sürat kesmeden sürdürüleceğini bildirdi.
YAPAY ZEKA DAYANAĞIYLA ANALİZ
Bolat, deniz yoluyla yapılan kaçakçılık teşebbüslerini önlemek için de 27 devriye sınıfı motor botu bulunduğunu bildirdi. Dijital gelişmeler sayesinde, anlık takiplerin de yapılabildiğine dikkati çeken Bolat, şu değerlendirmede bulundu:
“Bakanlığımızın bilgi tabanlarındaki bilgiyi yapay zekayla tahlil ederek, kaçakçılıkla çaba çalışmalarımıza devam ediyoruz. Takımlarımız ortasında çok önemli bir ahenk ve uyum kelam bahsidir. İç piyasa istikrarını, dürüst ticaret erbabının rekabet gücünü sarsacak, halk sıhhatini, ülke güvenliğini tehlikeye atacak teşebbüsleri tespit edip önlemeye ve ticaretin adil, yasal, rekabetçi, kesintisiz ve inançlı biçimde devamını sağlamaya yönelik çalışmalarımız sürecek. Ülkemizin, halkımızın, kamunun menfaatlerini ve toplumun sıhhatini muhafazaya devam edeceğiz.”
Gümrükler Koruma Genel Müdürü Recep Koşal da Türkiye’de kara, deniz, demir ve hava yollarında sağlanan denetim sistemlerine ait bilgi verdi.